Monografia o lipieniu

[S. Cios]

Po trzech latach wreszcie udało się zakończyć prace nad monografią o lipieniu, której autorami są A. Witkowski, J. Grudniewska, J. Kotusz i niżej podpisany. Książka zawiera aktualny stan wiedzy dotyczący głównych aspektów tej ryby. W przyszłym tygodniu maszynopis (a raczej komputeropis) zostanie przekazany do Wydawnictwa IRS w Olsztynie. Zobaczymy jak długo młyny Wydawnictwa będą mieliły tę książkę. Mam nadzieję, że ukaże się jeszcze w tym roku.

Chciałbym w tym miejscu podziękować wielu kolegom wędkarzom, którzy w różny sposób wsparli naszą pracę (merytorycznie i fotografiami). Korzystam z okazji, żeby podziękować także Prezesom D. Ziemieckiemu i T. Rudnikowi za wsparcie finansowe ZG PZW dla publikacji książki. Również Rektor Uniw. Wrocławskiego obiecał otworzyć swój skarbiec i dołożyć trochę denarów. Dla zainteresowanych osób podaję tutaj spis treści, który pozwoli zorientować się w tematyce książki.

S. Cios

 

1. Ewolucja, systematyka, rozsiedlenie i nazewnictwo lipieni

1.1. Ewolucja

1.2. Systematyka

1.3. Rozsiedlenie w Polsce

1.4. Rozsiedlenie w Europie

1.5. Nazewnictwo

2. Informacje historyczne dotyczące lipienia

3. Rozród lipieni

3.1. Dymorfizm płciowy

3.2. Wysypka tarłowa

3.3. Dojrzewanie płciowe

3.4. Płodność

3.5. Rozwój gonad w cyklu rocznym

3.6. Morfologia jaj i plemników

3.7. Tarliska

3.8. Tarło

3.9. Rozwój zarodkowy i pozazarodkowy

3.10. Warunki środowiska a rozwój

4. Siedliska i migracje

4.1. Agresja u lipienia

4.2. Siedliska lipieni w rzekach

4.3. Krainy rybne z lipieniem

4.4. Siedliska lipieni w jeziorach i wodach morskich

4.5. Wędrówki lipieni

5. Wiek, wzrost i biomasa lipieni

5.1. Długość życia

5.2. Określenie wieku i tempa wzrostu

5.3. Tempo wzrostu

5.4. Największe lipienie

5.5. Biomasa lipieni

5.6. Kondycja lipieni

6. Biotechnika hodowli

6.1. Rys historyczny

6.2. Tarlaki

6.2.1. Pozyskiwanie i transport tarlaków

6.2.2. Selekcja tarlaków

6.2.3. Hodowlane stado tarłowe

6.3. Pozyskiwanie i zapłodnienie ikry

6.4. Inkubacja ikry

6.5. Opieka w okresie larwalnym

6.6. Wychów narybku

6.7. Przewóz materiału zarybieniowego

6.8. Zarybianie

7. Pokarm i żerowanie

7.1. Zmiana pokarmu wraz ze wzrostem ryb

7.2. Żerowanie w toni i powierzchniowe

7.3. Pokarm autochtoniczny i allochtoniczny

7.4. Zmiany dobowe i sezonowe

7.5. Pasywna i aktywna strategia żerowania

7.6. Konkurencja pokarmowa między pstrągiem i lipieniem

7.7. Kwestia korzystnego pokarm

7.8. Obecność elementów niestrawialnych w żołądkach

8. Choroby i pasożyty lipieni

8.1. Choroby wirusowe

8.2. Choroby bakteryjne

8.3. Choroby grzybicze

8.4. Choroby pasożytnicze

8.5. Choroby środowiskowe

8.6. Zaburzenia w rozrodzie

8.7. Lista pasożytów lipieni

9. Presja drapieżników na lipienia

9.1. Szczupak (Esox lucius)

9.2. Wydra (Lutra lutra)

9.3. Kormoran (Phalacrocorax carbo)

10. Połów i znaczenie gospodarcze lipienia

10.1. Lipień jako ryba wędkarska i połów metodami haczykowymi

10.2. Wielkość połowów wędkarskich lipienia

10.3. Połów lipienia metodami niewędkarskimi i w celach gospodarczych

11. Ochrona lipienia i zarządzanie łowiskami

11.1. Główne zagrożenia dla lipienia

11.2. Ewolucja okresu i wymiaru ochronnego oraz limitu połowu w Polsce

11.3. Śmiertelność wypuszczanych ryb

11.4. Rekomendacje w zakresie ochrony lipienia

11.5. Kwestia odłowów „odchwaszczających” w Wielkiej Brytanii

12. Memorabilia thymallica

12.1. Lipień w kolekcjach muzealnych

12.2. Nazwy naukowe innych organizmów pochodne od lipienia

12.3. Lipień na walorach pocztowych i wędkarskich

13. Wartość użytkowa lipienia

13.1. Przechowywanie złowionych lipieni

13.2. Potrawy z lipieni

13.3. Inne sposoby wykorzystania lipienia

 

[Friko]

@Stanisławie

 

 

piękna sprawa, gratuluję ! Jestem przekonany że jak tylko książka się ukaże stanie się fundamentalna pozycja w wielu wędkarskich biblioteczkach. Kiedy będzie do nabycia ?

 

 

serdecznie Cię pozdrawiam

[kostom63]

Cześć, jestem pod wrażeniem spisu treści. Kupię mimo , że lipienia jeszcze nie złapałem, i sprawdzę jak prezentuje się rozwinięcie spisu treści. Gratuluję

Tomek

[BOB1]

Już spis treści mówi mi jak mało wiem na ten temat

[Friko]

Wcześniejsza publikacja dr Ciosa jest lekturą obowiązkową dla kadego pstrągarza:

 

https://www.antykwariat.waw.pl/ksiazka,1005801/stanislaw_cios_co_zjada_pstrag,173011.html

 

... sądząc po spisie treści myślę że monografia poświęcona lipieniowi ma szansę powtórzyć ten sukces 

[S. Cios]

Nie wiem jeszcze, jak duży będzie nakład książki. Obawiam się, że niewielki (może 400 egz.), bo IRS nie publikuje w dużych nakładach. Może być więc tak, że kto pierwszy, ten lepszy. A później - tak jak w powyższym antykwariacie - będą nawet błagali o jakiś egzemplarz. Będę robił to, co w mojej możliwości, żeby nakład był jak największy.

Jeśli chodzi o moje kolejne publikacje, to ich chronologia jest następująca:

1. Monografia wędkarska o głowacicy

2. Historia ryb i rybołówstwa w górnej Wiśle

3. Dzieje hirudoterapii w Polsce

4. Dzieje narzędzi haczykowych w Polsce

5. ... może nowa (znacznie rozbudowana) wersja Co zjada pstrąg

 

W międzyczasie będą większe artykuły:

1. Dzieje rybołówstwa w dorzeczu Sanu (do 1960 r.)

2. Dzieje jesiotra w Warcie (do 1900 r.)

 

Na razie proszę nie pytać kiedy i co, bo sam nie wiem.

 

A dla niecierpliwych - w 2017 r. ukazał się mój tekst o historii ryb w Sanie:

http://www.pzw.org.pl/pliki/prezentacje/1395/cms/szablony/23098/pliki/072017cios.pdf

[Friko]

Widzę że praca wre    bardzo ciekawe plany naukowe. Osobiście chętnie przeczytałbym monografię o sandaczu ale gdzie taką znaleźć...

[kardi]

Cześć Stasiu!

Podobnie jak koledzy czekam na książkę o lipieniach, bardzo jestem ciekaw czy one żyją faktycznie tylko 7 lat?

Czy w Polsce zjadają "programowo" ryby?

No i jeszcze jedno zaciekawienie-lipienia wprowadzono do Sanu, gdzie przed budową Soliny o ile wiem nie występował naturalnie.Te pierwsze wspaniałe ryby z początku lat 80-tych miały niesamowite kolory-pomarańczowe wrecz boki ciała i wielobarwną chorągiewkę.

Mam wrażenie, że teraz ubarwienie ryb jest inne, duże sztuki są dość ciemne, z pewnoscią inne niż dawniej.Ciekawe dlaczego tak jest...

[S. Cios]

W wielu wodach żyją znacznie dłużej - tak długo, na ile pozwolą im wędkarze. Na Alasce stwierdzono ryby nawet w wieku 31 lat (to nie pomyłka). W Polsce nie stwierdzono jeszcze starszego niż 7+. Sądząc z wymiarów niektórych rekordowych lipieni w Polsce żyją ok. 10-15 lat.

Programowo w Polsce - na ogół nie. Najciekawszy przypadek mam z Wdy z zeszłego roku. Będzie o nim szczegółowo w kolejnym P&L.

Na pigmentację w Sanie nie zwróciłem uwagi. Za rzadko tam bywam. Zresztą coraz częściej łowię teraz ryby w bibliotekach, niż rzekach. Dzięki temu łowię osobniki, co mają nawet kilkaset lat, a nie małolaty.

[Taps]

Dlaczego tak mało egzemplarzy? Może warto by było sfinansować wydanie publikacji z pieniędzy zainteresowanych,czyli wędkarzy.Jest specjalna strona do takich celów.(www.polakpotrafi.pl) Ja mam wiedzę o lipieniach z własnego doświadczenia i książki z 84r Witkowski,Kowalewski,Kokurewicz.

Gdzie jest dostęp do P&L i jak kupić w przyszłości książkę ?

 

Lipień żyje 10-15 lat? Przyznam,że ta wersja z 84 roku co do rozmiaru i wieku mi bardziej pasuje do układanki.Ciekawi mnie przypadek z Wdy,znam tę wodę.

[S. Cios]

Jeśli ryba ma ponad 60 cm, to żadną miarą nie może mieć 7 lat, lecz znacznie więcej. W najszybciej rosnących populacjach w Polsce (dawne Połączone) dorastały 48-49 cm w wieku 7+ (to były najstarsze przebadane ryby w Polsce, w tym moje).

 

Książkę będzie sprzedawał IRS. Zapewne będzie można ją kupić w IRS na miejscu lub drogą pocztową, tak jak wszystkie publikacje IRS.

 

P&L - w wersji drukowanej - jest dostępny u mnie. Wersja elektroniczna - na stronie Przyjaciół Białej Przemszy (od nr 24) + Przyjaciół Raby (nr 1-23 z lat 1993-2000).

[Delbanka]

Witam - wersja elektroniczna dopiero będzie na stronce, bo jakoś nie mogę znaleźć?  Można prosić o link...

Edytowane 27 Marca 2018 przez Delbanka

[Skalaar]

Mega ciekawe  dla mnie " Dzieje jesiotra w Warcie (do 1900 r.)" ..
Czy w XX w. już w Warcie nie występował (domyslnie czy nie wchodzil z morza do dolnej  Odry) ?  Tylko Wisła?

Edytowane 27 Marca 2018 przez Krzysiek P

[S. Cios]

Czy chodzi o P&L? Jest tu http://bialaprzemsza.pl/PstragILipien_S.Cios/

 

Jesiotr - praktycznie zanikł na początku XX w. w Warcie (pojedyncze osobniki trafiały się). W Wisle zanik nastąpił nieco później.

[S. Cios]

Już się ukazała książka Lipień, o której wcześniej informowałem na tej stronie. Wydawcą jest IRS w Olsztynie, który będzie prowadził sprzedaż. Wkrótce na stronie IRS w dziale wydawnictwa pojawi się informacja o książce. Nie wiem jaka będzie ostatecznie cena, ale chyba 45 PLN. Nakład ograniczony.... (moim zdaniem kilkakrotnie mniejszy od potencjalnej liczby czytelników). Miłej lektury. Sam jeszcze nie mam tej książki.

[S. Cios]

 

_{Tu jest info o książce:}

 

https://www.facebook.com/IRSOlsztyn/photos/a.1520462604933821/2119115001735242/?type=3

 

 

Na stronie IRS w zakładce "polecam" - ale brak tam jeszcze szczegółowych informacji

 

[skalka]

Można zamawiać cena 45 zl plus przesyłka. Pozdrawiam

[tzienkiewicz]

Zamówiłem telefonicznie. Miło sprawnie. Pani poinformowała mnie że gdybym zapłacił przelewem byloby troszkę taniej. Powodzenia w zamawianiu :-)

[wedkarski365.pl]

mam i ja

[tzienkiewicz]

Książkę właśnie przeczytałem. Aż zaskakuje pozytywnie staranność wydania. Aż prosiłoby się żeby była ze trzy razy grubsza. Pochlonąłem ją w jeden dzień

[S. Cios]

Cholera, tyle lat pracowałem nad książką, a tu ludzie ją połykają w jeden dzień. I jeszcze narzekają. Coś chyba zrobiłem nie tak. Sorry.

[tzienkiewicz]

Ja nie narzekam. A czytam szybko. To byl komplement. A niektóre rozdziały to możnaby rozwinąć w całe książki. Przynajmniej dla mnie.

[S. Cios]

[bialek]

Dzisiaj doszła, pewnie jutro będę niewyspany 

[Taps]

Książkę ma i ja    Jako uzupełnienie działu "Lipień na walorach pocztowych i wędkarskich" wrzucam lipienia z kronik bydgoskiego klubu Potok. Twórcą tego lipienia jest Stanisław Sadowski.

[S. Cios]

Jeśli ktoś chciałby sobie więcej poczytać o lipieniu (a także o innych rybach), to sugeruję zapoznanie się z wyszukiwarką Google Scholar. Jest to podstawowa baza opracowań naukowych na świecie, z której często korzystałem podczas zbierania materiałów do książki. Cześć publikacji jest ogólnodostępna, a część odpłatna. Jest tam wiele publikacji polskojęzycznych, ale większość jest po angielsku. Są też inne bazy (zwłaszcza bibliotek cyfrowych), ale to już jest bardziej skomplikowane i wymaga pewnego doświadczenia oraz dobrej znajomości literatury, nie mówiąc o języku angielskim. W dzisiejszym świecie coraz mniejsze znaczenie ma dostęp do informacji, a coraz większe - umiejętność dotarcia do tego, czego się szuka (czyli selekcji). W natłoku publikacji na prawdę czasem można się pogubić, a już na pewno stracić dużo cennego czasu na przeglądaniu niepotrzebnych materiałów.