Skocz do zawartości
  • 0

Co widzi szczupak? Jak atakuje?


ictus

Pytanie

Jeśli ktoś się zastanawiał co widzi szczupak i jak atakuje to może temat go zaciekawi.

 

Temat był poruszony w wątku:

http://jerkbait.pl/topic/39131-kolor-przynęty-na-szczupłego/?p=1550887

 

Znalazłem trochę notatek z różnych opracowań i postanowiłem wrzucić je na forum. Jeśli ktoś może te informacje uzupełnić lub zweryfikować czy poprawić , zachęcam do udziału w dyskusji. Liczę że uda się nam wspólnie zebrać trochę wiedzy o szczupaku w jednym miejscu. Ja oprę się na źródłach naukowych, co wcale nie musi zgadzać się z doświadczeniami wytrawnych łówców.

 

Wzrok

Szczupak obserwuje potencjalną zdobycz za pomocą wzroku. W decyzji o ataku bierze udział wzrok i linia boczna. Węch nie ma znaczenia.

 

Rogówka szczupaka ma żółty kolor i działa jak filtr. Co oznacza że kolory niebieski i fioletowy zostaną silnie przefiltrowane (stłumione) czyli zdecydowanie ciemniejsze w odbiorze. W niebieskiej wodzie wszystkie szczegóły pike zobaczy wyraźniej, dodatkowo wszystko co zobaczy na tle nieba również będzie dla niego widoczniejsze. Ciekawy aspekt jest też taki, że żółty filtr w nurkowaniach stosuje się do nocnego pływania przy oświetlaniu podwodnego życia niebieskim światłem - to pozwala najlepiej obserwować fluorescencję pod wodą. Niebieskie światło dociera najgłębiej więc prawdopodobnie ten żółty filtr ma jednak znaczenie.

 

Stosunek pręcików do czopków w siatkówce to 1 do 9. Można to sobie zinterpretować w ten sposób, że jego widzenie w słabym oświetleniu mozna ocenić na 1/10, natomiast w dobrym oświetleniu 9/10. To typowy dzienny łowca. Ryby które są lepiej przystosowane do łowów w ciemności mają więcej pręcików. Człowiek potrzebuje od 10 do 30 minut na przestawienie się z czopków na pręciki i odwrotnie, nie znalazłem badań tego czasu u szczupaka.

 

Świetna  ruchomość oka szczupaka pozwala mu śledzić nawet bardzo szybko poruszające się potencjalne zdobycze.

Szczupak jest najlepiej przystosowany do oceny odległości i głębokości na jakiej jest zdobycz na wprost niego ( obuoczne widzenie ma niewiele ponad 30 stopni). Odległość widzenia zwiększa się wraz z długością ryby.

 

Linia boczna

Mimo słabego wzroku w nocy, linia boczna pozwala szczupakowi (nawet ślepemu) polować na aktywne ryby. Co ciekawe ślepe szczupaki obserwowane w basenach i akwariach skutecznie polowały na żywe ryby ale nie potrafiły odnaleźć martwych ryb. Szczupak długości 25cm potrzebował ruchu w odległości do 10cm przed pyskiem aby skutecznie upolować zdobycz. Ślepe szczupaki atakowały szybciej niż widzące. W warunkach naturalnych, oznaczony ślepy szczupak był łowiony przez 3 lata, więc szczupak bez wzroku może skutecznie polować. Ślepy szczupak z uszkodzona linią boczną kompletnie nie może polować.

 

Węch

Węch u szczupaka jest słaby i nie zastępuje wzroku. Dodatkowy minus jest taki, że aby węch u niego działał - musi się poruszać gdyż taką ma budowę "nosa". Stojący szczupak nie czuje żadnych zapachów. Jego nos zresztą rozpoznaje mały garnitur zapachów i nie reaguje na zapach "jedzenia". Węch służy głównie do odbycia tarła - czyli chyba wiecie co on może czuć :)

 

Główne pory żerowania szczupaka to pora dzienna a podstawowym zmysłem do tego polowania jest wzrok. Najczęściej czeka zakamuflowany na ofiarę, ale głodny może też aktywnie poszukiwać ławic ryb.

 

Atak

Stadium ataku szczupaka:

0. każde oko oddzielnie wypatruje potencjalnej zdobyczy

1. oko śledzi potencjalną ofiarę

2. szczupak odwraca się przodem do potencjalnej zdobyczy

3. decyzja o ataku

4. atak

5. schwytanie paszczą

6. obrócenie ofiary głową do przodu (aby połknąć najpierw głowę)

7. połknięcie

 

Gdy szczupak poluje pasywnie, zwykle atak następuje gdy ofiara jest pół długości jego ciała od pyska.

 

Nawet gdy aktywnie żeruje a ofiara jest za daleko, nie następuje szybki atak z daleka tylko najpierw powolne zbliżenie się do ofiary i dopiero wtedy szybki atak.

 

Za pomocą wzroku szczupak najpierw wybiera punkt jaki chce zaatakować.

Kinematyka ataku przy optymalnej taktyce:

1) atak na środek masy zdobyczy ( wyznaczana za pomocą wzroku)

2) atak z boku

3) ułożenie ciała w literę "S"

4) atak z maksymalnym przyspieszeniem, jeśli możliwe ułożenie ciała w "S" przed atakiem

 

Budowa szczupaka pozwala mu bardzo szybko atakować, niestety jest to też jego pięta achillesowa gdyż przez to przyspieszenie często przestrzeliwuje atak i nie trafia prawidłowo w zdobycz. Dobrze przyspiesza ale nieefektywnie hamuje.

 

W czasie ataku szczupak dopływa do zdobyczy z zamkniętym pyskiem i przed samą ofiarą otwiera szybko pysk zasysając ją do paszczy metodą ciśnieniową :)

 

Zwykle po dwóch lub czterech atakach prędkość i częstotliwość ataków spada i więcej ryb ucieka przed atakiem. Im liczniejsza jest atakowana ławica tym skuteczność szczupaka spada.

 

Wybór ofiary

Generalnie wybór ofiary u szczupaka nie jest nadzwyczajny - atakuje ofiary mało selektywnie. Wg badań szczupak nie wybiera ofiar ze względu na ich gatunek. Raczej obfitość i sezonowa dostępność zdobyczy decydują o tym na jaki gatunek akurat poluje, mimo że wybiera sobie wielkość ofiary. Żeby ktoś powyższego błędnie nie zrozumiał, w wodzie z salmonidami szczupak częściej atakuje tęczaki niż potokowce - więc wygląd lub poruszanie się zdobyczy ma dla niego znaczenie.

 

Wielkość ofiary

Im większy szczupak tym na większe ryby poluje?

Wg jednego z badaczy idealna wielkość ofiary szczupaka to 1/4 jego długości.

Inny badacz zbadał że w jednym badanym zbiorniku szczupak jadł ryby od 3cm do 15cm i rzadko większe - więc sa wyjątki od reguły.

Jedno jest pewne, większe szczupaki jedzą zwykle nieco większe ryby. Jesienią szczupaki jedzą mniejsze ryby niż wiosną i latem.

Średnia liczba ryb w innym badaniu była taka sama dla młodych i starych szczupaków.

Kolejne badania wykazały że liczba ofiar zmniejsza się wraz z wielkością szczupaka, ale zwiększa się waga ofiary.

 

Czy je małe kaczki?

W jednym z badań 1% szczupaków miał w żołądkach małe kaczki. Badania wykazały że mała kaczka jest wolniejsza od ryby. W innym kanadyjskim badaniu wyszło na to że w 44% badanych regionów były notowane ataki szczupaka na młode kaczki.

Edytowane przez ictus
  • Like 36
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Rekomendowane odpowiedzi

  • 0

Gdy szczupak poluje pasywnie, zwykle atak następuje gdy ofiara jest pół długości jego ciała od pyska.

 

Nawet gdy aktywnie żeruje a ofiara jest za daleko, nie następuje szybki atak z daleka tylko najpierw powolne zbliżenie się do ofiary i dopiero wtedy szybki atak.

 

 

Mit szczupaka-lenia, polującego z zasadzki został obalony już dawno temu - w sieci mnożą się filmy ukazujące tryb pościgowy tego drapieżcy ;) Doświadczeni Koledzy pozytywnie weryfikują ten fakt.

 

Zatem takie stwierdzenia powinny być warunkowe. Jakby czytać to wprost to można by pomyśleć, że jeżeli ofiara jest na więcej niż pół długości ciała, to szczupak się do niej skrada :) Wiele razy widziałem szybkie starty z dobrych kilku metrów z przyspieszeniem w końcowej fazie ataku.

 

Wpływu palenia na brania nie zauważyłem. Wiele razy zdarzyło mi się złoić dupę niepalącym (w tym samym czasie, na tej samej wodzie, a nawet na tej samej łodzi) i odwrotnie :) Może dlatego, że ja łowię tylko bardzo głodne ryby - innych nie umiem :)

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 0

kiedys rozmawialem z kolega, zaraz po tym jak wrocil z wakacji na mauritiusie, opowiadal mi (chyba juz raz o tym gdzies pisalem), ze poplynal z guidem poza rafe sprobowac zlapac GT, pierwsze pytanie przewodnika bylo: uzywales kremu do opalania? jezeli tak i sam sie nim smarowales to nie dotykaj wedek i wabikow, tylko powycieraj rece w jakas brudna scierke, umyj i powycieraj raz jeszcze, potem zaczniemy lowic ... w ten sposob marcel dowiedzial sie jaki wplayw ma zapach chemii, w tym przypadku sun blockera, na brania ryb, w tym przypadku GT

 

Może trzeba będzie spróbować dip-ów :)

Byłem ostatnio w sklepie z dobrze zaopatrzonym stoiskiem karpiowym. Panowie, czego tam nie było :rolleyes:

Z drugiej strony gumy walą chemią aż miło, a raczej aż nie miło, a połowić można.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 0

@Dienekes Ja bym ponizsze zdanie interpretowal inaczej

 

"Skuteczność mocno pachnących trupków"

"Czyżby Mick Brown i wielu innych brytyjskich łowców okazów było w błędzie?"

 

Moze wlasnie ze wzgledu na slaby "nos" trupki musza byc mocno pachnace aby ten drapieznik je znalazl.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 0

To ciekawe. Być może tak właśnie jest, choć pachnące trupki miały to do siebie, że właśnie za sprawą zapachu wabiły esoxy z dużych odległości. W wodzie bardzo zimnej, a więc gorzej transportującej zapachy, zdaje się.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 0

Jak widac kwestia zapachu, palenia fajek (Krzys vs Reynolds) itd pozostaje niejednoznaczna. Chyba nie jest to jednak u szczupaka czynnik decydujacy. Moze ktos ma z zapachami przy szczupaku jakies szersze doswiadczenia w polaczeniu z przynetami sztucznymi?

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 0

Okonhel - nurek nie moze okreslic kierunku i odleglosci dzwieku. Mam to przerobione - bo nurkuje. Jedyne co pod woda mozna stwierdzic to czy zrodlo dzwieku sie przybliza czy oddala na podstawie natezenia dzwieku. Predkosc dzwieku pod woda jest 4 krotnie wieksza niz na powierzchni. Roznica czasu w odbiorze miedzy lewym i prawym uchem jest za mala i dlategi nie mozna stwierdzic odleglosci.

 

Może i tak, ale ryby to jednak inne stworzenia niż ryby. Będąc jeszcze pacholęciem, pamiętam starych żywcarzy (szczególnie na rzekach), którzy po dłuższym czasie moczenia żywca w jednym dołku często skakali. Bardzo często po chwili następował odjazd bombki. Nie wiem jaka była tego przyczyna - to tak na temat słuchu ryb.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 0

Może i tak, ale ryby to jednak inne stworzenia niż ryby

Serio? ;)

 

Może, choć to tylko moje domysły, skakanie miało na celu spłoszenie drobnicy, której ucieczka aktywowała drapieżniki? Edyta: I tu drgania odbierane były pewnie przez linię (na)boczną.

Edytowane przez Dienekes
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 0

Samuel M. McGinnis podaje szczupaka jako przyklad ryby ktora moze polowac w calkowitej ciemnosci tylko za pomoca lini bocznej. Wg tego samego pana fala hydroakustyczna przynet moze miec znaczenie takie samo jak wielkosc, kolor czy ksztalt przynety.

 

Ile je szczupak

ilejeszczupak_zps2f95cfd5.jpg

 

Kanibalizm

szczupak-kanibalizm_zps1498516e.jpg

Wiek i dlugosc:

szczupak-wiek-dlugosc_zps0483e744.jpg

Zuzycie tlenu w zaleznosci od temperatury

szczupak-tlen_zps73b7550c.jpg

 

Kolory ktore szczupak widzi najlepiej:

bialy

zolty

zielony fluo

Edytowane przez ictus
  • Like 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 0

Bardzo ciekawy temat, można przyswoić kilka ciekawych informacji :) Tylko te kolory, które szczupaki widzą najlepiej,tego nie byłbym do końca pewien.

Myślę ,że w temacie -jak szczupak widzi kolory musimy zaufać naukowcom ,natomiast widzi nie zawsze oznacza  bierze-to już inny temat

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 0

@Dienekes Ja interpretuje te tabele w ten sposob ze wyrazny wzrost kanibalizmu nastepujeod 45cm. Proba 60+ jest znacznie mniejsza, ale trend kanibalizmu nadal jest wysoki. Mozliwe ze przy wiekszej probie 60+ mialyby inny, wyzszy wynik. Roznica miedzy 6% a 4% nie jest zreszta duza.

 

@kris1 Z pewnoscia masz racje ze nie zawsze najlepiej widoczny kolor jest najskuteczniejszy. Jesli szczupak w danym okresie poluje glownie na plotki, to prawdopodobnie ich imitacja powinna byc bardzo skuteczna.

 

Nie skreslalbym jednak zoltego, zielonego fluo, czy limonkowego jako alternatywy, bo sa tacy co lowia szczupaki na oczojeby z sukcesami (akurat zolty i zielony fluo sporo osob stosuje jako kanon). Plus dobrej widocznosci przynety, zwlaszcza w brudnej wodzie moze miec pozytywne znaczenie. W czystej wodzie moze byc odwrotnie.

 

Kontrast

Co do czesto stosowanych naturali, wymieniony kolor bialy tez jest popularny, czesto w wersji perlowej. W polaczeniu z czarnym daje najwiekszy kontrast ktory ma podobne znaczenie jak kolor. W wielu zrodlach kwestia widzenia i kontrastu jest znaczaca, a wg niektorych wlasnie kontrast jest najistotniejszym elementem. Zreszta latwo zrobic doswiadczenie w domu - narysowac zolte kolo a oboj takie samo tylko z czarna obwoluta. Roznica w tym jak je widac jest ogromna.

 

Jesli dolozyc do tego kolor krwi, wychodzi ciekawa kombinacja.

Edytowane przez ictus
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 0

Dzięki @grunwald1980 :)

 

Znalazłem ciekawostkę. Ten sam gatunek ryby w zależnosći od środowiska, dzięki adaptacji, może wytwarzać różne komórki w siatkówce które mają różne fotopigmenty. Oznacza to, że dwa szczupaki od jednej mamy jesli żyją jeden w ciemniejszym a drugi w jaśniejszym środowisku będą miały różną czułość oka. Zbadana różnica to 533nm dla wychowanego w ciemnym otoczeniu i 617nm dla wychowanego w jasnym otoczeniu. To całkiem spora różnica w absorpcji światła przez oko.

  • Like 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 0

Przynęty

Wg Barrego Reynoldsa kluczowe dla przynęty szczupakowej są wielkość, kształt i kolor. Mniej istotne jeśli w ogóle są detale, gdyż szczupak nie widzi dobrze szczegółów. Małe przynęty wg niego mogą byc dla szczupaka mało intersujące. W brudnej wodzie przynęty lub przy szrówce przynęty powinny mieć jasne kontrastowe kolory lub kolor czarny dobrze widoczny nawet przy słabym swietle.

 

W wodzie czystej powinny być maksymalnie zbliżone wielkością, kształem i kolorem do ich naturalnego pokarmu.

Edytowane przez ictus
  • Like 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 0

Stanowisko szczupaka na wodzie stojącej (wg Barrego Reynoldsa) w zależności od wiatru który powoduje przemieszczanie się wody.

 

Wiosna - szczupak na zawietrznej ( wiatr spycha nagrzaną wodę na stronę zawietrzną)

wiatrwiosna_zps405fc304.jpg

 

Lato - szczupak na nawietrznej (chłodniejsza woda jest wypychana ku powierzchni po stronie nawietrznej, przez cyrkulacje która wodę z powierzchni która jest cieplejsza spycha na zawietrzną stronę jeziora)

wiatrlato_zps07fe84bd.jpg

Edytowane przez ictus
  • Like 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Odpowiedz na pytanie...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić grafiki. Dodaj lub załącz grafiki z adresu URL.

Ładowanie
×
×
  • Dodaj nową pozycję...